Oan gia

HT Thích Trí Siêu

Oan gia là gì?
Oan có nghĩa là oan c. Gia có nghĩa là người.
Oan gia ti
ếng Anh là karmic creditor. Karmic là tĩnh
t
ca ch karma (nghip), creditor là ch n. Oan
gia là ng
ười có vn đề oan trái, có n ân oán vi
mình t
nhiu kiếp trước, nay tr li để thanh toán n
nn.
27
N
ân oán chung quy có hai loi: n tình và n
tin.
N
tình là ân oán v tình cm yêu ghét, li dng
hay ph
bc tình yêu. N tin là ân oán v tin ca,
tài s
n, như la đảo, cướp git, bóc lt, hoc vay n
ri không tr.
Trong
đời sng hàng ngày, con người ch chy
theo
Tình và Tin. T sáng đến ti chúng ta làm cái
gì? Sáng s
m lo đi làm kiếm tin. Trong lúc đi kiếm
ti
n thì không th nào tránh khi đụng chm gây
nghi
p vi mi người. Vào s làm thì ghét người
này, th
ương người kia. V nhà gp cha m, anh em,
v
chng cũng không tránh khi thương ghét, ai làm
v
a ý mình thì ưa, ai làm trái ý mình thì ghét. Khi
v
a ý, thương mến thì giúp đỡ nhau nên sinh ra ân.
Ng
ược li, khi trái ý, chng đối thì ghét nhau, chi
nhau,
đánh nhau, sinh ra oán.
Nh
ng s mang ơn hay thù oán này đều được ghi
l
i và ct gi trong Tàng thc hay A li da thc
(Alaya vijnana), không bao gi
mt mc dù tri qua
nhi
u kiếp luân hi. Bi vy, trong kiếp này, nhiu
lúc m
i gp mt người nào đó, t nhiên ta cm thy
d
mến mc dù h chưa nói gì hết. Hoc có người
v
a nhìn thy mt là ta thy ghét mc dù h chưa làm
gì mình c
. Ti sao vy? Bi vì trong A li da thc
nó bi
ết mà ý thc chưa biết. Ý thc là kh năng suy
ngh
ĩ, phân bit, nhn thc. A li da thc nó biết
28
ng
ười này nhiu đời trước đã tng giết nó, chi nó,
ho
c đã thương yêu, giúp đỡ nó. Vì nó biết cho nên
t
ự động nó thích hoc ghét trong khi ý thc ca ta
ch
ưa kp suy nghĩ. Và từ đó nhng s ân oán trong A
l
i da thc s hot động tr li. Nếu đời trước mang
ơn thì tìm cách đền đáp, nếu có oán hn thì tìm cách
tr
thù. Đó chính là ý nghĩa ca oan gia.
29
Hình thc
Oan gia là người đi đòi n ân oán. Mun đòi n
ai thì phi đi tìm người đó. Hình thc đòi n d nht
là tái sinh làm ng
ười thân, sát ngay bên cnh, như
v chng, cha m, con cái, anh em. Cõi Ta Bà này là
cõi D
c (Kamaloka), nên ai tái sinh cõi này đều còn
s
ham dc trong tâm. Ham dc tc là ham mun
tình c
m, thèm khát tình thương, mun thương và
được thương. Chính nh yếu đim này, nên oan gia
m
i có thể đòi nợ được.
Sau
đây chúng ta s tìm hiu các hình thc oan
gia khác nhau.
1/ V chng
Là con người, theo lut thiên nhiên, ln lên ai
c
ũng lp gia đình để đáp ng nhu cu tình cm và
sinh lý. Khi l
y v, ly chng, ai cũng mong ước tìm
được mt người lý tưởng, biết thương yêu, chiu
chu
ng mình. Nhưng thc tế, tìm được mt người
nh
ư vy hay không, đều tùy thuc vào nhân qu,
nghi
p báo, hay phước đức ca mình.
30
Ng
ười đời có câu "vô oan trái bt thành phu ph",
ngh
ĩa là không có vn đề oan trái thì không thành
ch
ng v. Thường thường, lut nhân qu xui khiến
cho chúng ta b
thu hút bi người oan gia khi va gp
g
, thy h d thương, d mến, hp nhãn, hp ý,
v.v... Ch
nếu oan gia đến gõ ca mà trên trán có
kh
c rõ ràng hai ch "oan gia", thì chc chúng ta s
b chy mt.
"Tình ch
ỉ đẹp khi còn dang d, đời mt vui khi đã
v
n câu th", khi còn dang d là lúc chưa ký giao
kèo, ch
ưa đeo nhn cưới thì hai bên nam n phi
khoe ra nh
ng cái hay, cái đẹp, cái d thương ca
mình
để chiếm được tình cm và biến người kia
thành s
hu ca mình. Khi chính thc thành v
chng, thuc v nhau ri thì chân tướng oan gia mi
t
t hin l!
Có nhi
u người nói: "khi mi cưới tôi, anh y d
thương lm, tôi mun cái gì anh cũng chiu. Sng
chung vài n
ăm thì anh y thay đổi, bt đầu ung
r
ượu, hút thuc, tánh tình khó chu, gt gng. Hi
tr
ước v làm cơm thì chng ra chén, bây giờ ăn
xong r
i ch ngi xem ti vi, không thèm ra chén.
V
nh cũng không làm, nhiu khi còn ln tiếng
m
ng li, v.v..." hoc "khi mi ly tôi, cô y rt chăm
ch
làm ăn, lo cho gia đình, nhưng bây gi ch thích
ăn chơi, mua sm, đua đòi, không còn chú ý ti gia
đình na", v.v...
31
Oan gia v
chng tương đối d nhn ra.
M
t người chng "ân gia" là người hết lòng
th
ương yêu, chiu chung, lo lng cho v tng ly
t
ng tí, đó là vì kiếp trước mang ơn v nên kiếp này
ông g
p li để trả ơn.
Ng
ược li, mt ông chng "oan gia" là người
không t
t, thường hành h, đày i, mng nhiếc, đánh
đập làm kh v, đó là v thiếu n nên ông đến để
đ
òi.
Trên
đây là hai thí dụ đơn gin v ân gia và oan
gia. Nh
ưng thc tế không phi đơn gin như vy. Vì
có nh
ng người chng thương yêu lo lng cho v,
nh
ưng cũng có lúc đòi hi, hành hung v, hoc có
nh
ng cp v chng thương yêu nhau nhưng vn gây
g
vi nhau. Đây gi là "thương nhau lm, cn nhau
đau", ân oán ln ln. Lý do là con người vô minh,
ch
p ngã, nên trong lúc tr n li vay thêm. Thí d
mình gp mt ông chng oan gia, tc là ông đến đòi
n
, nhưng mình (vô minh) không biết, lm tưởng ông
yêu th
ương mình. Ban đầu ông th hin yêu thương
để thu hút, lôi cun mình, sau đó mi đòi n, nếu
mình không tr
thì ông ni gin (cn mình). Nếu
mình tr
, chiu ý ông thì ông li thương. Thương là
để đòi, mà đòi không được thì tc gin, la hét, làm d
(cn). B cn s quá phi chiu theo thì li được
th
ương.
32
Mang ơn và thiếu n
Kiếp trước người ta ban ơn, giúp đỡ, đối x tt
v
i mình. Kiếp này gp li t nhiên mình cm thy
c
n phi đối x tt vi người này. Đây là ân gia vi
nhau.
Ki
ếp trước mình não hi, làm người ta đau kh
tình ho
c vì tin, khiến h oán hn. Kiếp này h gp
l
i để đòi n (tr thù) làm mình điêu đứng kh s.
Đây là oan gia ca nhau.
Tuy nhiên, không ph
i thy ai đối x tt vi mình
thì li
n nghĩ là người đó thiếu n mình kiếp trước.
H
tt vi mình vì hai lý do: mt là h mang ơn
mình, hai là h
làm vì lòng tt.
Ở đây cn phân bit gia mang ơn và thiếu n.
Mang
ơn là th nhn s giúp đỡ ca người khác. Thí
d
: mình đi đường b vp ngã, té chy máu đầu, bng
có m
t người nào đó đến đỡ mình dy ri ch giùm
vào nhà th
ương. H làm vì lòng tt và không mong
c
u sự đền đáp. Trường hp này mình mang ơn h
nhưng không thiếu n h. Nếu có dp gp li thì
mình
đền ơn, còn không thì h cũng không đòi.
Còn thi
ếu n là vay mượn ri không tr. Thí d:
mình không
đủ tin mua xe nên phi đi vay mt
33
ng
ười nào đó. Đây là mình thiếu n, bt buc phi
tr
, không tr thì người ta đòi.
Quan Th
ế Âm B tát luôn tm thinh cu kh, cu
n
n chúng sinh không bao gi ngng ngh. Ta không
th
nói là Ngài thiếu n chúng sinh. Ngài làm vì lòng
đại t, đại bi.
Đức Pht Thích Ca mun nhp Niết bàn ngay sau
khi thành
đạo vì nhn thy chúng sinh quá nhiu vô
minh, tham ái khó có th
chp nhn được giáo pháp
c
a Ngài va chng ng. Nhưng nh Phm Thiên
Sahampati bi
ết được tâm tư ca Ngài nên hin đến
c
u thnh Ngài li thuyết pháp. Vi lòng t bi và
Ph
t nhãn, thy được chúng sinh có nhiu căn cơ
khác nhau, có nhng người căn cơ cao, có th hóa độ
đượ
c nên Ngài chp thun và li thuyết pháp độ
sinh sut 45 năm cho đến hơi th cui cùng. Chúng
ta không th
nói Đức Pht đi thuyết pháp vì Ngài
thi
ếu n chúng sinh. Ngài làm vì lòng t bi, và
chúng ta "mang
ơn" Ngài ch không "thiếu n" Ngài.
N
ếu chúng ta không tr, hoc quên luôn Pht thì Ngài
c
ũng không đui theo để "đòi n" công lao thuyết
pháp 45 n
ăm ca Ngài.
N tình và tin
Có nhng người v hay chng đến đòi n tình.
Ki
ếp trước h thương yêu, săn sóc cho mình mà mình
l
i dng ri b rơi người ta. Vì vy kiếp này họ đến
34
đòi mình phi thương yêu, săn sóc h. Có nhng
ng
ười chng lo đi làm kiếm tin đem về đưa hết cho
v
, nhưng v không bao gi hài lòng mà cm thy b
b rơi. Nhng người chng này nên biết là v mình
c
n tình, cn sự để ý, săn sóc, chiu chung, hi han
ch
không cn tin. Đây là trường hp oan gia đòi
n
mt cách đơn gin, thông thường.
Còn có nh
ng người tìm đến để tr thù s ơn
b
c nghĩa. H thương yêu, săn sóc, chiu chung
mình
để ly lòng, đến khi mình thương yêu say đắm
h
, thì h ph bc, rung b, cho mình nếm mùi đau
kh
.
Có nh
ng người v hay chng đến đòi n tin.
Ki
ếp trước mình thiếu n h tin bc, hoc lường gt,
c
ướp git tài sn ca h. Kiếp này họ đến để moi
ti
n mình. Chng đi làm đem tin v, v ly tin đi
mua s
m, ăn chơi hoc đi casino đánh bài. Hoc v
đ
i làm đem tin v, chng ly tin đi nhu nht, rượu
chè, c
bc, hút sách, nghin ngp, trai gái...
Đa s v chng thường là oan gia vi nhau,
không nhi
u thì ít. Nếu oan gia nhiu thì mng chi,
đánh nhau, hi nhau và t hơn na là giết nhau. Nếu
oan gia ít thì l
i qua, tiếng li, gin hn, không hnh
phúc, ph
i chu đựng sng chung qua ngày. Nếu chu
không n
i thì b nhau, ly d, hoc ngoi tình và to
thêm nghi
p oan gia mi.
35
Hoa K có rt nhiu chuyn v chng giết
nhau vì tình và ti
n, nhưng ni tiếng nht là v OJ
Simpson và Scott Peterson.
- OJ Simpson là c
u cu th football, b tình nghi
gi
ết v (06/1994), nhưng nh ông ta giàu có, mướn
m
t ban lut sư ni tiếng bin h gii nên được trng
án.
- Scott Peterson (12/2002) gi
ết người vợ đang
mang thai 8 tháng r
i vt xác xung vnh bin San
Francisco, California. B
n tháng sau xác hai m con
trôi d
t vào b. Ông ta b bt và kết án t hình!
- Ngày 23/7/2011,
Dallas, trong bui sinh nht
c
a đứa con trai 11 tui, được t chc ti mt hi
tr
ường. Mt người Vit Nam, 35 tui, đã rút súng ra
b
n chết v cùng ba người em v và mt người em
dâu, r
i quay li bn vào đầu mình t t, trước s
chng kiến ca bn bè và h hàng. Sau khi án mng
x
y ra ri, người ta truy tìm quá kh thì được biết là
ng
ười vợ đã np đơn xin ly d ba năm trước nhưng li
rút
đơn, và cô đã tng b chng hành hung đánh đập
và h
ăm da bn chết nhiu ln.
Oan trái v
chng đôi khi mc nh hơn là n s
nhau như chng s v hoc v s chng. Người ta
nói "nh
n cho yên nhà yên ca". Nhưng ti sao li
ph
i nhn? Nếu mình có phước và người kia không
ph
i oan gia trái ch thì làm gì có chuyn phi "nhn
36
cho yên nhà yên c
a"? Ch n thường ăn hiếp con
n
, và con n thường phi n s ch n.
Cu
i cùng, khi nghip oan gia sp chm dt thì
m
t biến c nào đó s xy ra, khiến hai người chia
tay, thí d
mt trong hai người b bnh hoc tai nn
qua
đời, hoc có người yêu khác ri đòi ly d. Thái
Lan có m
t ông chng n ly d v, xách máy cưa ra
c
ưa đôi căn nhà sàn để chia gia tài vi v. Có trường
h
p khác như người đàn bà kia b tai nn xe hơi, tê
li
t nm mt ch. Người chng lin b v Vit Nam
c
ưới v khác. Nhng trường hp như vy xy ra rt
th
ường xuyên.
Ph
i chăng tt c v chng đều là oan gia vi
nhau?
Có th
nói đa s là oan gia vi nhau, nhưng cũng
có m
t s ít là ân gia.
Nh
ng cp v chng ân gia, khi nhìn vào chúng
ta bi
ết lin. H là thin tri thc ca nhau, tôn trng
và th
ương mến nhau. Thí d như trường hp ca
ngài Ca Di
ếp (Kasyapa), trước khi đi tu, ngài đã có
v
. Tuy v chng sng chung nhưng không ng mt
gi
ường, h va là v chng va là bn đạo. Đến khi
ngài Ca Di
ếp gp được Pht xut gia hc đạo thì v
ngài cũng xin xut gia luôn. Hai người đến vi nhau
trong cu
c đời để sách tn và giúp đỡ nhau trên
đường đạo.
37
2/ Con cái
Sau khi lp gia đình ri thì ai ny đều mun có
con,
đây là tiến trình t nhiên. Có con mi vui nhà
vui c
a, có con để ni dõi tông đường, để bng để
nng, để thương yêu, săn sóc. Nhưng có ai ng rng
con cái c
ũng là mt loi oan gia trá hình.
Ông N
ăm và ông Sáu cùng làng. Ông Năm là
đin ch giàu có trong vùng, còn ông Sáu là người
làm thuê cho ông N
ăm. Ông Sáu đã nghèo mà li
thích c
bc cho nên tháng nào cũng thiếu ht, phi
m
ượn trước ch hàng my tháng lương. Chng may
trong làng có b
nh dch nên c hai ông cùng chết.
Xu
ng âm ph, b Diêm vương lôi ra xét x trước khi
cho
đi đầu thai. Vì ông Sáu thiếu n ông Năm, cho
nên Diêm v
ương hi ông Năm có mun đầu thai làm
cha ông Sáu không? Vì làm cha thì tha h
la mng
xài x
con cái. Nhưng ông Năm không chu. Diêm
v
ương li hi có mun làm m ông Sáu không? Vì
làm m
thì có quyn dy d bt con cái phi nghe li.
ngoài đời, người ta thường nói: "B ông là cha tôi
hay sao mà dám la tôi? Ho
c bà là má tôi hay sao mà
dám lên m
t dy đời?" Thế nhưng ông Năm cũng
không ch
u đầu thai làm m ông Sáu. Diêm vương
h
i tiếp có mun làm anh hay chị để có quyn đánh
đập em út không? Ông Năm cũng không chu. Cui
cùng Diêm v
ương hi vy ông mun đầu thai làm gì
đối vi ông Sáu? Ông Năm tr li là mun đầu thai
38
làm con ông Sáu!!! Diêm v
ương hi lý do ti sao thì
ông N
ăm đáp: "Đầu thai làm con là sướng nht, vì tha
h
ồ đòi n, đòi n công khai mà không ai biết. Lúc
con còn nh
thì cha m phi lo bú mm cho nó, l
b
bnh thì cha m phi thc trng đêm lo lng, săn
sóc mà không dám phi
n hà. Khi con ln lên thì phi
lo cho nó
ăn hc, dù phi hc trường tư tn kém
nhi
u tin, cha m cũng nai lưng ra đi làm kiếm cho
đủ. Bao nhiêu công sc, tin ca, mua sm, chi phí
cho con, cha m
không bao giờ để ý tính toán mà
ng
ược li còn vui lòng. Làm con t nhỏ đến ln, nếu
đòi n chưa đủ thì tôi sẽ ăn chơi phung phí, làm cho
tài s
n ca cha m tiêu hao. Khi nào đòi hết n thì
tôi s
ra đi1."
Câu chuy
n ng ngôn trên cho thy mun đòi n
khôn nht thì nên đầu thai làm con, vì cha m nào
c
ũng vui lòng tr n cho con. Chng có th b v,
v
có th b chng. Con có th b cha m, nhưng
cha m
không bao gi b con.
Chúng ta th
ường nghe nói "con là n, v (chng)
là oan gia". Th
t ra oan gia là có n nn ân oán vi
nhau r
i. Nhưng oan gia v chng thường thiên v
ân oán tình cm. Trong khi oan gia gia cha m, con
cái th
ường thiên v tài sn vt cht. Tuy nhiên con
cái c
ũng được chia ra làm ba loi: oan gia, ân gia, và
khách gia.
1 Trích t sách Tâm và Ta
39
Con oan gia
Ai cũng mun có con xinh đẹp, ngoan ngoãn, d
thương. Nhưng mun là mt chuyn, và đẻ con ra là
chuy
n khác. Không ai có th làm chủ được hình hài
và tánh tình c
a con mình. Không ai có thể đoán
tr
ước được mình s sinh ra đứa con lành ln hay tt
nguy
n! Có nhng đứa con trước khi sinh ra, nó đã
hành ng
ười m bnh lên bnh xung. Có mt bà m
ln đầu mang thai, bác sĩ cho biết cái thai b khuyết
t
t, không có não b, nên bà cho phép bác sĩ phá thai.
Đến ln th nhì mang thai, đứa con trong bng b
bnh biến chng làm bà b nght phi, hai chân tím
đen, bác sĩ bt buc phi cưa hết hai chân. Đứa con
này ch
ưa sinh ra mà đã hi người m.
Sau khi sinh ra thì nó b
nh hon đủ th, làm cha
m
mt ăn mt ng, lo lng tìm thy tìm thuc cha
tr
, tiêu hao tin ca. Khi bt đầu biết đi, biết nói thì
nó bi
u l thái độ chng trái rõ ràng, cha m nói gì nó
đều làm ngược li. Khi cha m làm gì nó không va
ý, nh
ư đói mà chưa kp cho ăn thì nó la hét đập bàn,
đập ghế, bt cha m phi chiu không thôi nó không
thèm
ăn, bt cha m phi năn nỉ đút cơm tn ming
nó m
i chu ăn.
L
n lên hư hng, không chu hc hành, ch thích
ăn chơi, đàng điếm đến khi hết tin li v moi cha
m
. Có đứa rơi vào băng đảng, trm cp, hút xách, xì
ke, ma túy, r
i b tù ti, làm cha m phi đem hết tin
40
c
a chy cht cho nó khi b đày. Chưa k
nh
ng đứa con hn láo, mt dy, đánh cha, chi m.
- Sau tháng T
ư 1975, hai v chng nọ đem bn
đứa con vượt bin sang M. Trong nhiu năm, ông
bà nuôi con khôn l
n, ăn hc thành tài, dng v g
chng cho chúng xong và tu được mt căn nhà
khang trang. Sau khi ch
ng qua đời ít lâu, bà v
đượ
c con cái thuyết phc nên bán ngôi nhà đi, chia
đều gia tài cho các con ri về ở vi con cháu cho đỡ
đơn. Bà nghe theo và ln lượt đến vi tng đứa.
Nh
ưng không được bao lâu thì bà li phi đi qua
nhà đứa khác, bi vì không chu ni cnh bc đãi.
M
t m nuôi ni bn con, nhưng bn con không nuôi
n
i mt m. Cui cùng bà đành phi cn răng ri
kh
i nhà nhng đứa con y. May thay, x M, bà
già cô
đơn này còn có ch nương ta, đó là mt món
tr
cp nh và mt căn phòng trong "housing" (khu
nhà cho ng
ười li tc thp) mà chính phủ đã dành
cho bà.
- M
t cp v chng n vượt biên sang M cùng
v
i mt đứa con gái còn nh. Không bao lâu chng
m
t sm, bà vy nuôi con ăn hc, không nghĩ đến
chuy
n tái giá. Đứa con gái ln lên phi đi qua tiu
bang khác
để hc bác sĩ ở mt đại hc ni tiếng. Đến
hè lúc tr
ường ngh hc, bà mong con v thăm vì bà
r
t nh nó, nhưng ít khi cô con gái v thăm m.
C
ũng có đôi lúc cô v nhưng chỉ để xin thêm tin
ho
c ly đồ đạc cn thiết mà thôi. Mi ln thy con
41
v
thăm, người m rt vui mng vì có cơ hi làm
nhi
u đồ ăn ngon cho con và h h vi nó. Nhưng
đứa con gái khi nhà chỉ ở mãi trong phòng đóng
c
a li, đến gi cơm li xách xe đi ăn vi bn, mc k
bà m mong đợi nhà vi mâm cơm ngon và bng
đói ch con về ăn chung. Bà ta năn n con gái, mong
con có d
p ăn cơm vi bà để được săn sóc và bên
c
nh cô giây lát cho tha lòng thương nh. Nhưng cô
con gái v
n tnh bơ, nht định không ăn cơm vi m
dù ch mt ln. Cui cùng bà m quá ut c, nghĩ
mình hy sinh cả đời son tr vì con, nuôi con khôn
l
n, cho ăn hc đầy đủ mà nó không thèm nhà ăn
c
ơm vi bà được mt ba, nên bà la mng nó. Tưởng
đâu nó s và nghe li, ai dè nó bo nếu bà có thái độ
đ
ó, nó s bỏ đi và không tr v nhà na. Bà m da
con n
ếu không v nhà, bà s không gi tin hng
tháng cho nó
đi hc na. Nó không s mà còn thách
th
c bà mun làm gì c làm. Bà đành phi chu thua
và b
ị đứa con gái t b luôn.
Khi oan gia
đến đòi n, ta ch có vic lo tr cho
xong và không có quy
n đòi hi bt c th gì nơi oan
gia. N
ếu ta đòi hi thì ch làm cho oan gia ni gin và
làm kh
ta thêm. Bà m này không biết đứa con gái
là oan gia
đến đòi n cơm áo, tin bc ca bà, bi vy
nó không có m
t chút động lòng khi bà lo lng cho
nó. Khi bà tr
n mà xung nước đàng hoàng, may
ra sau này nó h
i tâm nh li công ơn ca bà thì nó s
ban cho bà ăn mt ba cơm vi nó như bà mong ước.
42
Con ân gia
Có nhng đứa con t lúc sinh ra đã d dy, ngoan
ngoãn, cha m
ẹ đặt đâu ngi đó, không nghch ngm
phá phách. L
n lên hc hành chăm ch, luôn làm hài
lòng cha m
. Sau khi hc thành tài thì giúp đỡ cha
m
ẹ đủ mi vic. Mi khi cha m bnh hon, đau yếu
thì lo ch
ăm sóc phng dưỡng. Đây là nhng đứa con
hi
ếu tho đến để tr n (báo hiếu), đền ơn cha m.
- Mt người con đã gánh cha mẹ đi b trên con
đường dài 216 cây s.
Sanjay Kumar, 42 tu
i, là người con trai duy nht
c
a ông bà Lala Ram và Savitri Devi. H sng vi
nhau trong m
t làng nh gn quc l NH-58 ti thành
ph
Ghaziabad, cho đến khi Sanjay cưới v ra riêng
t
i Seelampur, thuc thành ph Delhi.
N
ăm nay ông Lala Ram đã 95 tui, còn bà Savitri
Devi 80 tu
i. Cũng ging như bao nhiêu người n
khác, h
tin tưởng rng trước khi chết mà được tm
trên sông H
ng, mt con sông linh thiêng đối vi n
Độ giáo, thì mi ti li sẽ được ra sch, và sau khi
ch
ết sẽ được tái sinh cnh gii an lành. Nhưng tiếc
thay, su
t cuc đời, hai ông bà ch lo làm ăn, không
có d
p thc hin nim mong ước đó, và nay thì đã quá
già không th
ể đi xa được. Bng nhiên mt ngày n,
Sanjay
đề ngh gánh cha mẹ đi t nhà ông bà đến
Haridwar
để ông bà được tm trong sông Hng, sau
43
đó gánh ông bà v nhà anh thủ đô Delhi. Ban đầu
cha m
anh t chi, nhưng anh nht quyết năn n, và
cu
i cùng cha m anh đã chp thun cho anh tr hiếu.
Không k
mưa gió, nng cháy, si đá, bi bm và
nh
ng vết try trên vai và c do đòn gánh cà vào, mi
ngày Sanjay gánh cha m
ẹ đi b t 25 đến 30 cây s.
Tr
ng lượng ca hai ông bà cng li khong 115 kg.
M
i ln ngng ngh để cha mẹ ăn ung, tm ra,
sau
đó li lên đường.
Su
t cuc hành trình dài 216 km dc theo quc l
NH-58, hàng ngàn dân làng đã đổ ra xem và cu xin
cha m
ca Sanjay chúc phúc cho h. Bi vì h nghĩ
ông bà là người có đại phước sinh ra mt đứa con
hi
ếu tho như vy2.
- Khi nói v
loi con ân gia, hay con hiếu tho,
chúng ta không th
không nhớ đến ngài Mc Kin
Liên. Chính nh
ngài là duyên khi nên chúng ta có
l
Vu Lan báo hiếu ngày nay. Bà Thanh Đề là m
ca ngài. Lúc sinh tin, bà không nhng không tin
Tam B
o mà còn hy báng. Do đó sau khi chết, bà b
đọ
a địa ngc. Sau khi đắc qu A La Hán, tôn gi
Mc Kin Liên dùng thiên nhãn thông xem m mình
tái sinh n
ơi đâu thì thy bà đang ở địa ngc, đói khát
kh
s. Thy vy, ngài bèn dùng thn thông đem
m
t bát cơm xung địa ngc cho m. Nhn được
c
ơm, bà mng r, mt tay che bát không mun các
2 Ngun www.hindustantimes.com
44
ng
qu khác trông thy ti giành git, và mt tay kia
b
c ăn. Nhưng l thay, khi cơm đưa ti gn ming
thì hóa thành than l
a, không thể ăn được. Tôn gi
Mc Kin Liên tuy thn thông đệ nht nhưng cũng
ph
i chu thua, bi vì chính nghip ác ca bà đã biến
c
ơm thành la. Tôn giả đành phi tr v cu cu vi
Đức Pht. Nhân đây, Đức Pht mi dy rng:
"Nghi
p ác ca m ông quá nng, sc ông mt mình
không th
cu được. Vào ngày rm tháng by, sau ba
tháng an c
ư, chư tăng làm l t t, ông hãy thiết l
cúng dường mười phương tăng, cu xin chư tăng chú
nguy
n hi hướng công đức cho m ông. Nh công
đức tu hành thanh tnh ca chư tăng, m ông s siêu
thoát". Tôn gi
Mc Kin Liên vâng theo li dy, và
nh
ờ đó bà Thanh Đề được thoát cnh địa ngc. T
đ
ó, hàng năm đến ngày rm tháng by, chúng ta có l
Vu Lan (Ullambana) báo hiếu để cu cho cha m by
đời được siêu độ.
Con khách gia
Ngoài hai loi con trên, có nhng thn thc (linh
h
n) đến ngày gi cn tái sinh mt nơi chn nào đó
nh
ưng không có n oan gia vi ai, h ch nương vào
cha m
mà sinh ra, ging như mt người khách tr
nên gi là "khách gia". Nhng đứa con này không
ph
i là oan gia nên không làm phin cha m, nhưng
45
c
ũng không phi là ân gia nên không cn báo hiếu
cha m
. Chúng ch lo ăn hc thành tài ri sm t lp.
Khi có gia
đình thì ra đi luôn không quan h liên lc
v
i cha m na. Nếu cha m nh thương, gi đin
tho
i hi thăm thì nó tr li, còn không thì thôi.
Thương tiếc con
Có hai ông bà n làm ngh buôn bán, vì có tánh
gian l
n nên hay cân thiếu cho khách hàng, nh vy
mà s
m tr nên giàu có. Hai ông bà sinh được hai
th
ng con trai. Đứa ln rt ngoan, hc hành chăm ch
và giúp ông bà vic nhà. Còn đứa th nhì không hc
hành gì h
ết, ch thích ăn chơi phung phí. Hai ông bà
ngày
đêm làm ăn kiếm tin nuôi con nhưng đùng mt
cái, th
ng ln đi hc lái xe Honda b tai nn chết. Ba
tháng sau, th
ng con th nhì ăn chơi b xã hi đen
đâm chết. Ông bà c gng làm giàu để gia tài cho
con mà nay c
hai thng đều chết, không có ai hưởng
gia tài nên
đau kh vô cùng. Người ta bày cho ông
đi cu cơ, gi hn. Trong xã hi Vit Nam, không
thi
ếu gì nhng nơi làm dch v này. Ông bà ngày
đêm thp nhang khn vái, kêu réo hai đứa con: "Con
ơi con! Ba má nh con quá! Các con có linh thiêng
thì v
nói cho ba má biết hai con bây giờ ở đâu? Có
được sung sướng không hay là đói khát lm than
ch
n nào?" Hai ông bà kêu réo hoài đến mt ngày
46
n
, trong dp đi gi hn, hai đứa mi nhp vào đồng
c
t tr li. Thng con ln nói: "Ông bà ơi! Ông bà
đừng bun na. Tôi đến vi ông bà là vì kiếp trước
tôi có n
ông bà. Bi vy cho nên tôi ngoan ngoãn,
hi
ếu tho, giúp ông bà buôn bán kiếm tin. Bây gi
tôi đã tr n xong, không còn thiếu ông bà na nên
tôi ra
đi đầu thai kiếp khác. Ông bà đừng bun na".
Đến phiên thng con th hai nhp vào tr li: "Ông
ơi! Ông bà đừng bun na. Ông bà có biết là tôi
t
i để đòi n ông bà không? Bi vy tôi đâu thèm
h
c hành chi cho mt, tôi ch mun tiêu hao tài sn
c
a ông bà mà thôi. Ông bà buôn bán gian ln, làm
nhi
u điu ác, ch biết li mình hi người. Kiếp trước
ông bà l
ường gt tôi mt hết tin ca nên kiếp này tôi
t
i để đòi n chứ đâu phi để hc hành. Sau khi đòi
n
xong thì tôi phi ra đi. Nếu tôi li, đòi tiếp thì
tôi s
mc n ông bà, và kiếp ti tôi phi sinh ra tìm
ông bà
để tr n. Tôi và ông bà gp nhau ct để
thanh toán n nn đời trước mà thôi, ông bà đừng nên
luy
ến tiếc và than khóc na".
Có nh
ng trường hp con cái ti đòi n mà cha
m
tr chưa xong thì nó sẽ đòi ti cháu. Nó s bt
cha m
làm vú em trông con cho nó như: "Ông bà
làm
ơn ti đây trông cháu dùm để tôi đi làm kiếm
ti
n. Khi ông bà trông cháu, ông bà làm ơn lo cơm
n
ước cho v chng tôi ăn luôn". Cha m già ri mà
v
n phi đi ch làm cơm cho con, cho cháu. Trong
khi
đó có nhng đứa con khác thy ti nghip mi
47
cha m
về để ti nó cung phng, đưa đi chơi hay đi
chùa thì t
chi: "Má không thích nhng thứ đó...
Má không
đi được... Má phi ở đây để trông con cho
t
i nó". Khi tr n chưa xong thì trong thâm tâm, nó
khi
ến mình không đành lòng bỏ đi.
Cha m
thương con vô hn, nhưng con thương
cha m
thì có hn. Khi con bnh thì cha m lo thc
sáng
đêm, nhưng cha m bnh thì con ghé đến hi vài
câu là
đủ. Con xài tin ca cha m thoi mái, nhưng
cha m
tiêu tin ca con chng d chút nào. Nhà ca
cha m
là nhà ca con, nhưng nhà ca con không
ph
i là nhà ca cha m. Mt m nuôi ni mười con,
nh
ưng mười con không nuôi ni mt m. Cha mẹ đối
v
i con lúc nào cũng hết lòng hết d, nhưng sao con
đối vi cha m tht là thờ ơ?
Xin tr
li là nước chy xuôi ch không bao gi
chy ngược. Cha m thiếu n con cái nên phi lo cho
nó.
Đến khi nó ln khôn thì nó phi lo "tr n" cho
v
chng con cái ca nó. Bi vy người cha m
thông minh hiu biết thì không nên mong ch khi v
già, con cái s lo cho mình. Âu M, các ông bà già
th
ường được con cái đưa vào vin dưỡng lão. Nhng
đứa con có tình, có nghĩa thì lâu lâu ghé vào thăm
m
t chút, còn nhng đứa oan gia thì bit tích luôn.
N
ếu không hiu oan gia thì các ông bà già này sẽ đau
kh
vô cùng, hàng ngày ngi ch dài c mong con
vào th
ăm mà chng có đứa nào đến!
48
M chng nàng dâu
Ngoài oan gia trc tiếp là con rut, còn có oan gia
gián ti
ếp là con r và con dâu. Tuy là gián tiếp nhưng
n
ếu không khéo s tr thành trc tiếp. Con cái ln
lên l
y v ly chng là chuyn ca nó. Chúng nó có
duyên n
cn tr vi nhau. Vì không biết nên cha m
thường xía vô và gây ra oan gia vi v hoc chng
c
a nó.
Nh
ng người Vit ln tui sng M, nếu mun
lãnh ti
n tr cp ca chính ph thì bt buc phi
không có tài s
n hay tin bc trong ngân hàng. Do đó
h
ọ đem hết tin bc ca mình mua nhà cho con đứng
tên. N
ếu còn dư bao nhiêu thì đem chia hết cho con
cái, nh
ư thế mi đi xin tin ca chính phủ được. Có
hai ông bà khá l
n tui được con trai bo lãnh t Vit
Nam qua M
ỹ định cư. Vit Nam h làm ăn khá gi
nên mang theo nhiu tin bc. Ông bà mua mt căn
nhà
Los Angeles cho con trai đứng tên và sng
chung v
i v chng nó. Sng chung mt thi gian
thì cô con dâu c
m thy không ưa bà m chng nên
cô tìm cách
đui cha m chng ra khi căn nhà. Cô
th
ường than vi chng là m anh hay ăn hiếp mng
ch
i cô, nhưng chng cô không tin. Thy vy, cô
ngh
ĩ ra mưu kế, mướn thợ đến gn h thng camera
trong nhà, k
c trong bếp. Ri cô c ý chc tc cho
bà m
chng cãi ln, mng chi cô. Bà m chng vô
tình trúng k
ế nên gây g mng chi cô nhiu ln và b
49
thu hình. Sau
đó cô đem nhng hình nh này cho
ch
ng xem và đưa ra tòa kin hai ông bà hành hung
cô. Cô ta
được thng kin và đui b m chng ra
kh
i nhà. Hai ông bà va bun, va ti, mt tin,
m
t nhà và mt luôn thng con trai.
Là cha m
nên xem cái gương này mà cn thn
m
t chút. Trước khi mua nhà cho con phi kim li
t
nhỏ đến gi đối x vi mình ra sao, để có th
xác định nó là Oan gia hay là Ân gia. Đừng để sau
khi b
hết tin bc ra mua nhà cho nó, đưa tin cho
nó c
t dùm, ri cui cùng nó mi ông bà ra khi nhà
thì lúc
đó ch còn nước ngi khóc mà thôi!
Có ng
ười nói mua nhà cho con thì bt nó phi ký
gi
y là không được đui cha m. Đương nhiên nó s
ký giy không đui cha m, nhưng v hay chng ca
nó s
làm cho hai ông bà già phi t xách gói ra khi
nhà. Ch
ng hn như v chng nó ăn nói vô l, hn
x
ược, ti đến thì m nhc, ca hát, mi bn bè tic
tùng um sùm không cho ai ngh
ngơi. Lúc đó cha m
già s tự động dn ra khi nhà ch đâu có đui!
B v và chàng r
Có nhiu bc cha m mun con mình ly người
này, c
ưới người kia, nhưng nó không nghe li. Ti
sao v
y? Ti vì người nó mun ly, mun cưới là
50
oan gia c
a nó. Chúng nó có n nn vi nhau, nhưng
mình không bi
ết, li ép buc nó phi chiu ý mình
nên gây thêm oan trái.
M
t anh chàng n có tánh nghin rượu và không
có công
ăn vic làm, vy mà vn có mt cô yêu và
mu
n ly anh. Oan gia thu hút nhau k l như vy
đó!
Cha cô không b
ng lòng vì cha m nào cũng
mu
n con gái mình ly bác sĩ, k sư, ch sao li đi
l
y mt tên nghin rượu, không có ngh nghip. Vì
không mu
n con gái ly anh này nên ông ta kiếm c
bt anh phi r ba năm. Anh này quá nghèo, vô
công r
i ngh nên chp nhn r. Vì chung cho
nên ông b
rt chướng mt, c hc hc, kiếm chuyn
m
ng chi anh hoài. V mt sm, ông vy nuôi
con nên ông r
t bc thy con gái ly nhm thng
ch
ng chng ra gì. Thng r cũng bc mình không
kém vì bi
ết ông b v không ưa nó, nhưng phi ráng
nh
n vì mun ly được v và s ông đui ra khi nhà.
Nh
ưng mt hôm sau khi đi ung rượu say v, nó
nghe ông b
vợ đang mng chi con gái và chi luôn
c
nó, khi đó nó tc quá không nhn được na, v ly
con dao phay r
ượt chém ông b v. ng hong hn
b
chy. Đứa con gái cũng s chy ra ngoài kêu cu
hàng xóm. T
i nghip ông b v ln tui, chy
không thoát b
thng r bt kp, chém mt nhát vào
l
ưng khiến ông ngã lăn xung đất. Trong cơn say,
c
ng vi s ut hn lâu ngày nên nó điên tiết chém
51
ông lia l
a. Lúc đó hàng xóm nghe tiếng kêu cu ca
cô gái, cùng nhau ch
y đến nhưng ông đã chết nát
thây trong v
ũng máu. Anh này cui cùng đã b bt và
lãnh án t
hình.
Cô con gái là nhân duyên
để hai người đàn ông
g
p nhau, sng chung vi nhau, ri giết nhau. Nếu
cô ra
riêng cùng tên nghin rượu thì câu chuyn có
th
khác hơn ri. Nhưng nhân qu chng cht vi
nhau, xui khi
ến mi vic xy ra như vy để cui cùng
anh chàng này gi
ết ông b v.
3/ Cha m
Theo lý bình thường ở đời, cha m là người luôn
th
ương yêu, lo lng cho con, nên mi có câu ca dao
"Công cha nh
ư núi Thái Sơn, nghĩa m như nước
trong ngu
n chy ra" hoc bài hát "Lòng m bao la
nh
ư bin Thái Bình dt dào". Tuy nhiên cũng có mt
s
ít cha m "oan gia" hành h, não hi, làm kh con
và có khi gi
ết hi con như chuyn sau đây:
- Ngày 20 tháng 6 n
ăm 2001, mt ph n 36 tui,
tên là Andrea Yates
tiu bang Texas, đã trn nước
n
ăm đứa con ca mình. Sáng hôm đó, sau khi chng
r
i khi nhà đi làm, cô vào phòng tm, m nước đầy
b
n ri gi tng đứa vào đi tm. Đầu tiên cô nhn
n
ước ba thng con trai nh, đứa 2 tui, 3 tui, và 5
tu
i. Tiếp theo cô nhn nước đứa bé gái 6 tháng.
52
Sau cùng cô g
i thng con ln 7 tui đang chơi ngoài
v
ườn. Khi vào ti nơi, thy bn đứa em đã b m giết
ch
ết, nó s hãi b chy nhưng cô nhanh tay chp bt
kéo lê nó vào b
n. Đứa 7 tui này c dy da thoát
thân khi
ến cô phi vt ln vt v lm mi đè được nó
ch
ết ngp. Sau khi giết xong năm đứa con, cô kéo
xác t
i nó để trên giường ri gi đin thoi cho chng
và c
nh sát biết là cô va giết chết ti nó. Đáng l
b
án t hình, nhưng nh lut sư bin h nói cô b
bnh tâm thn nên cô tù chung thân.
- Ngày 7 tháng 1 n
ăm 2008, có mt người M
gc Vit, 38 tui, đã ném bn đứa con nh t bn
tháng
đến ba tui trên mt chiếc cu ti tiu bang
Alabama, Hoa K
. Theo tin tc thì hai v chng anh
th
ường cãi nhau sut ngày, hu như không ngày nào
mà hàng xóm không nghe v
chng anh to tiếng
m
ng chi nhau. Ngoài vic xung đột, bt đồng ý
ki
ến vi v, anh còn ung rượu và dùng thuc kích
thích nên không k
m chế ni cơn sân. Vào ngày nói
trên, sau khi cãi nhau v
i v, anh xách bn đứa con
lên xe và
đem ra cu ling xung bin, sau đó cnh
sát
đã tìm được xác ca bn đứa tr này. Khi ra tòa
anh
đã thú ti và nhn án t hình.
Có nh
ng cha mẹ đem bán con gái cho các mi
dâm
để kiếm tin, hoc cha mẹ đam mê c bc, b
h
i đen cho vay tin ri hăm da, bt con cái phi tr.
Có nh
ng bà m hay làm bộ đau yếu bnh hon để
ngăn cn con gái đi ly chng, hoc khi con cái lp
53
gia
đình thì đến chung ri tìm cách ly gián hnh
phúc c
a con, v.v....
4/ Anh em
Trong gia đình, đôi khi chúng ta hay có chuyn
h
c hc riêng vi mt người anh, người ch hay
ng
ười em nào đó, còn đối vi nhng anh ch em khác
thì l
i vui v, hòa thun. Hoc có khi cha m mt
s
m, anh ch ln phi trông nom em nh. Nếu hên
thì g
p anh ch thương yêu em út. Xui thì b anh ch
ghét b, đánh đập, đầy i. Đây cũng là mt loi oan
gia nh
ưng không nng lm vì khi ln lên lp gia đình,
ra
riêng, tránh né, ít gp g thì oan gia cũng bt đi.
Gia
đình nào giàu có, cha m có gia tài để li thì
anh em tranh giành, ám h
i ln nhau. Ging như thi
vua chúa xa x
ưa, anh em giết ln nhau để giành ngôi
vua.
5/ Xã hi
Ngoài nhng oan gia nng nht, t hp trong gia
đình còn có loi oan gia nh hơn ngoài xã hi, nơi
công s
, hi đoàn, chùa chin. Gi là nh hơn bi vì
n
ếu không chu đựng ni thì có th bỏ đi ch khác.
54
N
ơi s làm ông ch kiếm chuyn, li dng, xài
x
, bóc lt, hoc đồng nghip ganh t, dèm pha, nói
x
u. Đối vi ch hay cp trên nếu có thù oán t kiếp
nào thì h
sẽ đì mình. Có người làm vic gii nhưng
lúc nào c
ũng bị đối x t bc. Khi hết n oan gia thì
t
nhiên ch hay đồng nghip sẽ đổi thái độ vi
mình, t
hiếp đáp, đố k tr nên thân thin giúp đỡ,
t
ăng lương..  

 

Chuyn hoá
Sau khi nhn din oan gia và nguyên nhân ca
kh
oan gia thì chúng ta phi tìm cách hóa gii
60
nghi
p oan gia. Nếu là con n thì khéo tr, còn ch
n thì nên x.
Th
ế nào là khéo tr? Đó là tr đừng vay
thêm, t
c là không gây thêm ân oán, bc tc, gin
h
n vi oan gia (ch n).
Th
ế nào là khéo x? Nếu mình hay đòi hi, khó
ch
u, kiếm chuyn, bt li, ch trích, trách móc, ăn
hi
ếp k khác thì hãy dng li, đừng tiếp tc làm kh
k khác, mà hãy tha th, h x cho h.
Mu
n vy chúng ta phi tu tp, chuyn hóa trên
ba ph
ương din: tâm ý, tình cm, và hành x.
1/ Trên ph
ương din tâm ý thì tp thay đổi cách
suy ngh
ĩ.
Tr
ước đây ta c nghĩ v chng, con cái là người
th
ương ca mình, nhưng nay ta tp suy nghĩ li: h
ch là nhng chúng sinh có duyên n ân oán vi
mình, bây gi
tr li dưới hình thc v chng, con
cái
để đòi n hay tr n.
Hi
u như vy nên chúng ta không còn mong ch,
đòi hi oan gia phi thương yêu và đối x tt vi
mình.
Bi vì công vic ca oan gia là ti đòi n ch
không phi thương yêu mình.
Con ng
ười bn cht ích k nên không biết lo cho
k
khác, ch khi nào yêu thương ai thì mi lo lng hy
sinh cho ng
ười đó. Bi vy oan gia mi tái sinh dưới
61
hình th
c người thân thương để chúng ta ly tình
th
ương mà hóa gii hn thù.
Chúng ta
đến trường đời này, đóng vai cha mẹ để
yêu thương, dy d và hy sinh cho con cái, ch
không phi trông ch nó báo hiếu.
Đóng vai v chng để hc sng hòa thun,
th
ương yêu, chia s vi mt người khác.
Đóng vai con cái để hc hiếu tho và biết ơn công
lao sinh thành d
ưỡng dc ca cha m. Đức Pht dy
"Ph
mu ti thế như Pht ti tin", nếu vô ơn bt
hi
ếu vi cha m thì qu báo là con cái mình s bt
hi
ếu li vi mình.
2/ Trên ph
ương din tình cm thì tp chuyn s
ư
a ghét, ái luyến thành t bi, h x .
Tr
ước kia vì không biết v chng, con cái là oan
gia mà t
ưởng là người thương, là cc cưng, nên
chúng ta ái luy
ến, bám víu, mong đợi. Nếu h bỏ đi,
ho
c ht hi thì mình đau kh. Thương không được
thì
đâm ra ghét. Thương và ghét đều bt ngun t
tình cm ái luyến. Nay hiu được oan gia không có
ngh
ĩa là vt b tình cm mà là chuyn tình cm ái
luy
ến, ích k, bi ly thành tình cm cao thượng, gii
thoát. Th
c tp các pháp quán Tâm T, quán Tha
Th
và quán X s giúp chúng ta chuyn hóa và gii
nghi
p oan gia.
62
3/ Trên ph
ương din hành x thì tp kiên nhn,
nh
ường nhn, ái ng và tùy thun.
Oan gia là ng
ười ti đòi n tin, hoc tình, nên
th
ường kiếm chuyn, đòi hi mình đủ th. Nếu mình
n
i gin, trách mng và ăn thua đủ thì h s tc lên
và làm kh
mình thêm. Do đó mình phi tp kiên
nh
n, nhường nhn và đáp tr bng li nói du dàng
(ái ng
). Tùy thun tc là c gng đáp ng nhng
đòi hi ca h mà không t v bc mình hay khó
ch
u. Khi nhng đòi hi được đáp ng thì ch n s
hài lòng và t t thay đổi thái độ. Điu cn nh
không nên c
n nhn, ch trích, bt li, mà ngược li
nên kh
ơi dy, khuyến khích nhng đức tính tt ca
h
bng cách khen tng mi khi h làm được điu gì
t
t đẹp, d thương. Đến mt ngày nào đó, bng
nhiên ch
n thay đổi hoàn toàn, không còn khó d
vi mình na, hoc tr nên d thương thì biết là n
oan gia đã tr xong, và mình đã chuyn oan gia thành
ân gia (xem chuy
n "Tha th tích cc" chương
"Các chuy
n oan gia").
Nh
ưng nếu gp trường hp oan gia hng nng,
hung d
, chi bi, đánh đập mình mi ngày thì làm
sao?
N
ếu gp trường hp như vy thì nên b trn.
Gi
ng như trường hp Grand Prairie (phn trước).
Ng
ười chng trước khi bn chết v, anh ta đã tng
đánh v và hăm giết v. Nếu người vợ đó biết được
63
đây là oan gia nng thì phi tìm đường b trn. Trn
ở đây là trn tm thi. Nghĩa là sao? Thí d như
mình vay ngân hàng 200.000$. Nhưng bây gi mình
th
t nghip không có tin tr, và h ti đòi d quá thì
mình ph
i đi trn. Trn đi phương xa làm ăn có tin
t
t tr n sau. Nếu làm ăn khá, mt năm kiếm
được 200.000$, đem v tr cú mt. Còn bây gi
mình không đi làm, không có tin mà cứ đứng ra
đó, oan gia đến đòi mà không tr thì người ta bc
l
m. Mà bc thì người ta ghét và tìm cách hành h
mình cho đã gin. Cui cùng lên đến cc đim thì có
th
giết nhau.
B
i vy nếu gp oan gia nng, đòi n d quá thì
mình nên ch
y trn tm thi, tìm cách tránh xa như ly
d
, ly thân, hay đi ch khác, đừng sng chung na.
Tránh xa
để lo tu tâm, sa tánh, b thí, làm phước,
r
i t t dùng phước đó tr n cho oan gia sau.
N
ếu bt đắc dĩ phi tránh xa, không th chung
s
ng vi oan gia được na thì mình nên chia tay mt
cách hòa nhã, khéo léo, cám
ơn nhng gì tt đẹp mà
h
ọ đã ban cho mình. Gi như h không làm được
m
t chút gì tt đẹp cho mình, thì mình cũng cám ơn
h
ọ đã cho mình mt bài hc oan gia nhớ đời.
64
Quán tâm t
Nguyên nhân khiến chúng ta gây ra nghip oan
gia là thi
ếu lòng từ đối vi mi người, chúng ta đã
s
ng ích k, ch biết li cho mình mà hi k khác,
gieo r
c ân oán, hn thù, làm k khác đau kh. Do đó
h
mi tìm đến để đòi n. Bi vy, chúng ta phi tp
phát tri
n lòng t bng cách thc tp quán tâm t
(hay ri tâm t). Đây là mt pháp thin quán rt ph
thông trong truyn thng Pht giáo Nam tông, gi là
Metta Bhavana.
Hành gi
ngi thin cho tâm vng lng và thm
c
u nguyn như sau:
"C
u mong cho tôi được mnh khe, bình an,
thân không t
t bnh, tâm không phin não, gin hn,
lo s
, hng ngày an vui, xa lìa kh nn.
C
u mong cho người thân ca tôi (cha m, anh
em...)
được mnh khe, bình an, thân không tt bnh,
tâm không phi
n não...
C
u mong cho nhng người quen (tên...) được
m
nh khe, bình an...
C
u mong cho người xa l (tên...) được mnh
kh
e, bình an...
C
u mong cho k thù và oan gia ca tôi ... được
m
nh khe, bình an...
65
C
u mong cho tt c chúng sinh được mnh khe,
bình an, thân không t
t bnh, tâm không phin não,
gi
n hn, lo s, hng ngày an vui, xa lìa kh nn."
Khi th
c tp quán tâm t, đầu tiên bn hãy làm
cho tâm v
ng lng bng cách chú ý vào hơi th ca
mình trong vài phút, buông x
tt c lo nghĩ. Khi tâm
v
ng lng thì ta mi có thể đưa nhng ý tưởng t bi
này vào tàng th
c (A li da thc), và từ đó mi có s
chuyn hóa thc s. Ch nếu bn ch ngi xung ri
đọc thuc lòng bài quán tâm t như tr bài thì s
không có hiu qu.
M
i câu trong bài quán nên được lp đi lp li
nhi
u ln chm rãi trong tâm. Nói cách khác là Ý
ngh
ĩ điu gì, thì trái tim (tình) phi cm nhn điu đó.
Ý và Tình, hay óc và tim ph
i đi đôi vi nhau.
Ngoài gi
thin quán bn vn có th tiếp tc tu
t
p được quán tâm t trong đời sng hàng ngày, thí
d
ụ đi đường thy mt người nào đó có v bun kh
thì bn khi ngay trong tâm: cu mong cho ông/bà
được mnh khe, bình an, thân không tt bnh, tâm
không phi
n não, ... xa lìa kh nn. Xa hơn na, mi
khi gi
n người nào hoc b người đó làm phin thì
b
n cũng khi lên câu nguyn kia: cu mong cho
anh/ch
ị được mnh khe, bình an, thân không tt
b
nh, v.v... thay vì khi lên ý nghĩ gin hn, thù ghét.
66
T
i sao chúng ta li phi cu mong cho k thù và
oan gia c
a mình được mnh khe, bình an, thân
không t
t bnh, tâm không phin não, hng ngày an
vui, xa lìa kh
nn? Ti sao không cu cho oan gia
c
a mình chết sm cho mình đỡ kh?
Nên bi
ết rng oan gia đi đòi n chúng ta, h cũng
kh
lm, không có vui sướng gì. Mi khi h la hét,
m
ng chi mình thì họ đâu có vui! Có ai trong lòng
đang vui li đi kiếm chuyn, chi bi k khác? Chính
chúng ta vô minh
đã làm kh họ đời trước, nên đời
này h
mi tìm gp để tr thù. Nếu đời này, chúng ta
bi
ết li, đối x tt vi h, thành tht cu mong cho h
an vui, hnh phúc, và nếu sc thin quán đủ mnh thì
lòng t
ca ta s lan ta đến h và h cm nhn được.
Khi
được vui v, hnh phúc thì h s tha mình, không
ki
ếm chuyn vi mình na. Còn nếu chúng ta trù o,
mong cho h
chết thì h s bc tc và trút cơn sân
h
n vào mình, như thế có phi là di không?
Quán Tha Th
Đời trước chúng ta đã to nghip oan trái, làm
kh
người khác. Bây gi h tr thành oan gia não hi
mình. Do
đó chúng ta cn phi sám hi, xin li, cu
xin tha th
. Trong chùa thường có nhng bui l sám
h
i, trong đó chúng ta ly Pht 108 ly hoc 500 ly
ho
c 1000 ly, v.v... S sám hi này là mt nghi
67
th
c sám hi tng quát nhng ti li mình đã to
trong quá kh
mà không nh rõ chi tiết. S sám hi
này thu
c v thân sám hi nhiu hơn là tâm sám hi.
Quán Tha Th
thuc v tâm sám hi, tc là
chúng ta ng
i quán chiếu nhng li lm mà mình đã
t
o cho k khác, ri cu xin h tha th cho ta. Đây
chính là câu "t
i t tâm khi, đem tâm sám". Tuy
nhiên sám h
i trong tâm, hay cu xin người khác tha
th
trong tâm chưa đủ. Bi vì ti li bt ngun t
trong tâm (ý nghĩ), nhưng nó phát ra thân và ming
cho nên chúng ta ph
i sám hi c thân và ming, tc
là tìm
đến xin li người mà mình đã làm tn thương.
Khi làm ai bu
n mà mình đến xin li tc là mình đã
gi
m bt 50% nghip oan gia. Nếu người kia đồng ý
tha th
cho mình thì gim nt 50% còn li. Do đó
th
c tp quán Tha Th thường xuyên s giúp chúng
ta gi
m nghip oan gia quá kh và bt to nghip oan
gia m
i.
Sau
đây là bài quán Tha Th, cách thc tp cũng
gi
ng như quán Tâm T, tc là bn ngi thin vài
phút cho tâm l
ng đọng ri đọc thm nhng câu sau:
"N
ếu tôi đã tng làm ai đau kh hay tn thương
b
ng tư tưởng, li nói hay hành động thì tôi xin tt c
hãy t bi tha th cho tôi.
Tôi xin m
lòng t bi tha th cho nhng người đã
t
ng làm tôi đau kh và tn thương.
68
Tôi xin tha th
cho nhng điu lm ln vng di
c
a tôi và nguyn c gng sa đổi.
C
u xin cho tt c mi người biết tha th cho
nhau và không ôm
p hn thù."
Quán X
Sau đây là bài quán X:
"Tôi c
gng giúp đỡ và làm vui lòng người khác,
nh
ưng nếu h vn không vui và đau kh thì tôi biết
ch
p nhn vì hiu đó là nghip qu ca h.
Tôi bi
ết tôi không th thay đổi tánh tình hay
nghi
p qu ca người khác nếu h không mun.
Tôi không còn mu
n s vt phi theo ý tôi, vì s
vt xy ra theo lut nhân duyên và nhân qu.
C
u mong cho tôi biết chp nhn mi s vic xy
ra v
i tâm bình thn không ưa ghét, bun gin, lo
s
."
Khi s
ng chung vi oan gia, chúng ta thường
mong mu
n, đòi hi oan gia phi thế này, thế n, thí
d
như cha m mun con cái phi hiếu tho, biết lo
l
ng, cung phng, thăm hi mình, v.v... hoc nếu là
con cái thì mu
n cha m phi biết đạo, ăn chay nim
Ph
t, đi chùa, đừng ham c bc, ăn chơi phung phí,
v.v... ho
c v mun chng như thế này, chng mun
v
như thế kia. Mi người mun thay đổi k khác
69
theo ý mình. Nh
ưng kt mt điu là oan gia có bao
gi
chiu theo ý mình đâu? H không chiu ý mình
mà ng
ược li, bt mình phi chiu theo ý h. Ai cũng
mu
n điu khin k khác. C thế hai bên ging co
làm kh
nhau.
Khi nh
n din ra oan gia, chúng ta cn phi khi
lòng t
, không còn mong ch h làm va lòng mình,
mà ng
ược li, c gng giúp đỡ làm cho h vui lòng.
Nh
ưng nếu mình đã c gng hết sc mà h vn
không vui, không hài lòng, thì mình ph
i biết chp
nh
n vì biết họ đang lãnh th mt nghip qu xu.
Thí d
như ngài Mc Kin Liên rt có hiếu, biết
m
tái sinh làm ng qu, ngày đêm đói khát, nên ngài
dùng th
n thông đem cơm đến cho mẹ ăn. Nhưng khi
bà b
c cơm lên đưa ti ming thì cơm biến thành
than l
a không ăn được. Ngài Mc Kin Liên đã làm
h
ết sc mình, nhưng nghip ca bà Thanh Đề quá
n
ng, khiến bà không ăn được.
Câu quán th
hai giúp chúng ta bt kh khi oan
gia, con cái, v
chng, cha m không thay đổi tánh
tình, ch
ng nào tt ny. Thí d v hay chng ca
mình có tánh nóng, h
ai nói trái ý mt chút là ni
gi
n. Mình đã c gng mi cách để thay đổi h,
nh
ưng h chng nào vn tt ny. Lý do là t họ đâu
có mu
n sa tánh nóng, hoc không thy lý do gì cn
s
a tánh. Cũng ging như người thích ung rượu,
hút thu
c, ai khuyên cách my cũng không b. Ch
70
tr
khi nào đi bác sĩ khám phá ra mình b viêm gan,
ho
c ung thư phi thì may ra mi chu b rượu, b
thuc. Hoc nếu h vn không chu b thì mình phi
bi
ết chp nhn nghip qu sẽ đến là h phi chết vì
r
ượu và thuc.
Câu quán th
ba không nhng giúp cho ta bt
kh
vi oan gia, mà còn bt kh vi mi s vic
không may, b
t hnh xy ra.
Th
c hin được câu quán th tư là coi như gii
thoát, b
i chư t thin xưa kia tu hành cũng ch mong
đạt ti trng thái "bát phong suy bt động", tc là tám
gió
đời (được-mt, khen-chê, vinh-nhc, sướng-kh)
th
i mà tâm không lay động. Sng ở đời mà tâm
bình th
n, không ưa ghét, bun gin, lo s thì đó là
gi
i thoát ngay trong cõi Ta Bà ri.
Cách quán Tha Th
cũng ging như quán Tâm
T
, tc là bn phi ngi xung, chú ý vào hơi th cho
tâm l
ng xung, tm gác b nhng lo âu phin não ra
ngoài ch
ng năm phút, ri sau đó lp li nhng câu
quán nhi
u ln cho nó "thm" vào tâm, thm vào A
l
i da thc.
Tàng th
c hay A li da thc là tâm thc sâu thm
bên trong, nó ch
a đựng tt c nhng ht ging
nghi
p, nói kiu mi là cha nhng chương trình tâm
ý (mental program). Chính nh
ng chương trình tâm
ý này kh
i động và sai s chúng ta to nghip qua ý
ngh
ĩ, li nói, hành động. Do đó mun chuyn nghip
71
thì ph
i chuyn được A li da thc. Còn nếu ch
quán sơ sơ, đọc sơ sơ như tr bài thì đó ch tác động
trên m
t ý thc nông cn, không đủ để chuyn
nghi
p. Bi vy, khi chúng ta tu hành, tng kinh,
ni
m Pht, ngi thin mà không đưa được nhng
"ch
ương trình tâm ý tt" vào A li da thc thì khó có
s
thay đổi. Gc r tham, sân, si, phin não vn còn
nguyên trong kho tàng th
c.  

 

(Còn tiếp - làm ơn xem cuốn sách Oan gia của HT. Thích Trí Siêu)